Havaların soğumasıyla birlikte, alım gücündeki düşüş nedeniyle milyonlarca insanın en önemli gündemi ısınma sorunu haline geldi. Doğalgaz, soba ya da elektrik kullanımı fark etmeksizin, ısınma ihtiyacı haneler için büyük bir yük oluşturuyor. Yurttaşlar, yaklaşan kış mevsiminde nasıl ısınacaklarını düşünmekte zorlanıyor.
Türkiye’de toplamda 26 milyon 599 bin 261 hane bulunuyor ve resmi verilere göre bu hanelerin yaklaşık 22 milyonu doğalgaz abonesi. GAZBİR’in yayımladığı son yıllık rapora göre, 2023-2024 kışında ortalama hanebaşı doğalgaz tüketimi 122 metreküp olarak belirlenmiş durumda. Bu miktarda bir tüketim, mevcut BOTAŞ tarifesi olan 7.7 TL’nin yanı sıra yerel dağıtım şirketi tarifeleri ve vergiler eklendiğinde yaklaşık 1500 lira civarında bir fatura anlamına geliyor.
Kömür de alternatif bir ısınma kaynağı olarak cep yakmaya devam ediyor. 2024 yılı itibarıyla yerli kömürün ton fiyatı 4 bin TL, ithal kömürün ton fiyatı ise 6 bin TL seviyesindeydi. 2025’te bu fiyatlar, yerli kömürde 5 bin 200 TL’ye, ithal kömürde ise 9 bin 400 TL’ye yükseldi. Bu durum, yerli kömürde yaklaşık yüzde 30, ithal kömürde ise yüzde 57 oranında bir artışa yol açtı.
Yeni yılın gelmesiyle birlikte, faturaların zamlanacağına dair beklentiler artıyor. Enerji Bakanı Alparslan Bayraktar, 2026 yılı itibarıyla doğalgaz ve elektrik fiyatlarının “beklenen enflasyona” göre belirleneceğini ifade etmişti. Bunun yanında, ekonomik krizle birlikte uygulamaya konulan sübvansiyonların, elektrikte olduğu gibi doğalgazda da kademeli olarak geri çekilmesi öngörülüyor.
‘ISINMA YARDIMI GETİRİLSİN’
TMMOB Makine Mühendisleri Odası İstanbul Şubesi Doğalgaz Komisyon Başkanı Hüseyin Kaya, geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, “1000 liralık faturanın 2 bin liraya çıkacağını tahmin edebiliriz” demişti.
Eski BOTAŞ daire başkanı ve enerji uzmanı Ali Arif Aktürk, kış aylarında doğalgaz ithalatındaki artışın bütçe açığını da artıracağını belirterek, zamların kaçınılmaz olduğunu vurguladı. “Zam ihtiyacı bugün de var. BOTAŞ maliyetine satsaydı olması gereken fiyat metreküp başına 17 TL olurdu” diyen Aktürk, sübvansiyonların kalıcı bir çözüm olmadığını ifade etti. “Halk fakirleşti. Sabit gelirliler için enerji sübvanse edilse bile fiyatlar hâlâ yüksek. Ayrıca, bu sübvansiyon da yine halkın cebinden çıkıyor. Örneğin asgari ücretin azıcık üzerinde maaş alanlar kısa sürede üst vergi dilimine geçiyor. Gelir vergisi dilimlerinin yeniden düzenlenmesi ve kış döneminde aylık 10 bin TL ısınma yardımı bile sübvansiyondan daha ucuza mal olur ve vergi mükelleflerinin cebinden daha az para çıkar.” şeklinde konuştu.
‘HALKIN YÜZDE 30’U ISINAMIYOR’
Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu Hacer Foggo, ısınma sorununun barınma sorunuyla doğrudan bağlantılı olduğunu belirtti. TÜİK verilerine göre, Türkiye’deki hanelerin yüzde 30’dan fazlasının çatısı akan ya da nemli evlerde yaşadığını, yine yüzde 30’dan fazlasının yeterince ısınamayan konutlarda bulunduğunu hatırlatan Foggo, şunları ekledi:
“Veriler, montsuz okula giden çocukları, gün boyu battaniye altında kalan yaşlıları veya ders çalışacak sıcak bir köşe bulamayan üniversite öğrencilerini görünmez kılıyor. Destek verdiğimiz aileler arasında mumla ders yapan çocuklar ve ısınmak için battaniyeye sarılan aileler var. Isınma, temel bir ihtiyaçtır ve kimse bu haktan mahrum kalmamalıdır.”
EVLER BİRLEŞTİRİLİYOR
Gazetemize konuşan yurttaşlar için kış mevsimi, “kaygı” ve “stres” anlamına geliyor. Termometreler daha da düştüğünde, umut bağladıkları çözüm ise evlerinde sadece belirli alanları ısıtmak ve kalorifer peteklerini kapatmak olacak. Bazı aileler ise evlerini birleştirmeyi planlıyor:
“Biz emekliyiz, oğlum ve gelinim çalışsa da geçim sıkıntısı içindeyiz. Evlerini kapatıp bize yerleşecekler. En azından tek evi döndürürüz.”
