İktisatçı Mahfi Eğilmez, kişisel blogunda kaleme aldığı yazıda altın talebi ve fiyatlarını etkileyen temel dinamikleri ele aldı. “Risk Artarsa Altın Fiyatı da Artar” başlıklı yazısında, altının günümüzde en çok takı yatırımı ve merkez bankası rezervi olarak tercih edildiğini vurguladı.
DÜNYADA ALTININ BÜYÜK BÖLÜMÜ MÜCEVHER OLARAK TUTULUYOR
Eğilmez, Dünya Altın Konseyi’nin verilerine dayanarak, dünya genelinde çıkarılan toplam altın miktarının 216.265 ton olduğunu belirtti. Bu miktarın yüzde 45’inin mücevher, yüzde 22’sinin külçe altın ve madeni para, yüzde 17’sinin ise merkez bankalarının rezervlerinde yer aldığını ifade etti.
ALTINA NEDEN GÜVENLİ LİMAN DENİYOR?
Altının değerli kabul edilmesindeki en önemli faktörün arzının sınırlı olması olduğunu belirten Eğilmez, fiyatları belirleyen temel unsurun küresel ve yerel riskler olduğunu vurguladı. Yazısında, “Riskler artarsa altının fiyatı da artar” diyerek, riskli dönemlerde bireylerin ulusal para biriminden kaçarak dövize, gayrimenkule veya altına yöneldiğini ve altının bu nedenle “güvenli liman” olarak adlandırıldığını ifade etti.
ALTINDAN ÇIKIŞ SÜRECİ DAHA YAVAŞ GELİŞİYOR
Eğilmez, risklerin azaldığında altına olan talebin düşmesinin, risk artışındaki hızla aynı oranda gerçekleşmediğini aktardı. Bu bağlamda, ülke risklerini izlemenin en hızlı yolunun 5 yıllık CDS primi olduğunu belirtti. Eğilmez, “2021 yılının Eylül ayında enflasyon yükselirken TCMB faizi düşürmeye başlayınca 5 yıllık CDS primi tarihi zirve olan 838’e yükseldi. Aynı tarihte gram altın fiyatı 998 liraya ulaştı. Bugün CDS primi 300 dolayında bulunuyor. Yani zirve noktasına göre ciddi bir gerileme yaşanmış. Buna karşın gram altın yükselişine devam ederek 4.151 liraya kadar çıktığı görülüyor” ifadelerini kullandı.
KÜRESEL BELİRSİZLİK ALTIN TALEBİNİ TETİKLİYOR
Eğilmez, altına olan talebin yalnızca ülkedeki risk artışlarıyla değil, dünya genelindeki belirsizliklerle de ilişkili olduğunu belirtti. Dünya Belirsizlik Endeksi’nin sürekli yükseldiğine dikkat çeken Eğilmez, “Bununla ülkedeki risk artışının birleşmesi güvenli liman arayışlarını artırarak altına olan talebi yükseltir” dedi.
TÜRKİYE’DE ALTININ DEĞERİ DOLARA BAĞLI
Eğilmez, Türkiye’nin 2023 yılından bu yana altın ithalatına sınırlamalar getirdiğini ve bunun fiyatlar üzerinde yukarı yönlü bir etki yarattığını kaydetti. Türk yatırımcısı için altının değerinin sadece altın fiyatına değil, aynı zamanda dolar kuruna da bağlı olduğunu vurgulayan Eğilmez, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Türkler açısından altının değeri hem altın fiyatı hem de bu fiyat dolarla belirlendiği için doların değerine bağlıdır. Bu nedenle bir çeşit sigortalı yatırım aracı işlevi görür. Altına yatırım yapan bir Türk, altın fiyatı artarsa kazanır, USD/TL kuru artarsa kazanır, her iki durum birden gerçekleşirse daha fazla kazanır. Ancak bunlardan biri düşerse, diğeri onu dengeleyebilir. İkisinin birden düşmesi durumunda yatırımcı kayıpla karşılaşabilir ki bu da sık görülen bir durum değildir.”
YASTIK ALTINDAKİ MİKTAR ARTIYOR
Eğilmez, Türkiye’deki bireysel altın birikimine de değinerek, halkın uzun yıllardır yaşadığı ekonomik dalgalanmalardan ders çıkararak portföyünde altın tutmayı tercih ettiğini belirtti. Dünya Altın Konseyi’nin 5-6 yıl önce Türkiye’deki yastık altı altın miktarını yaklaşık 3.500 ton olarak tahmin ettiğini hatırlatan Eğilmez, “Bunun epeyce arttığını tahmin ediyorum. Çünkü o günden bugüne riskler oldukça arttı” dedi.
