Türkiye’de, Gaziantep ve Konya’nın ardından en fazla coğrafi işaretli ürüne sahip il olan Erzurum’da bir yeni ürün daha tescillendi. Erzurum Ticaret Borsası tarafından yapılan başvuru sonucunda, ‘Fırıncılık ve pastacılık mamulleri, hamur işleri, tatlılar’ kategorisinde 2024 yılında ‘Mahreç İşareti’ almayı başaran Erzurum Un Helvası, TÜRKPATEN kurumu tarafından onaylandı. Bu helva, soğudukça sertleşme özelliğine sahipken, hafif ısıtıldığında yeniden yumuşuyor. Erzurum Un Helvası, köklü bir geçmişe sahip olup, coğrafi sınırın yerel mutfak kültüründe önemli bir yer tutuyor. Özel günlerde, bayramlar, kutlamalar, düğünler, asker uğurlama törenleri ve cenaze merasimlerinde sıkça ikram ediliyor. Bu durum, ürünün coğrafi işaret ile olan bağını güçlendiriyor.
Helvasının tatlandırma yöntemleri
1244 sayılı coğrafi işaretle tescillenen Erzurum Un Helvası, Erzurum Tereyağı, buğday unu ve beyaz toz şeker kullanılarak hazırlanıyor. Helva, üzerine kaşığın ucu ile bastırılarak şekil verilip, iri kıyılmış ceviz içi eklenerek 100 g’lık porsiyonlar halinde servis ediliyor. Erzurum Un Helvasını tatlandırma işlemi ise iki farklı yöntemle gerçekleştirilebiliyor. İlk yöntemde, kavrulan una sıcak halde beyaz toz şeker ekleniyor ve şeker eriyene kadar karıştırılıyor. Bu yöntemle yapılan helva gevrek bir dokuya sahip oluyor. İkinci yöntemde ise, suda eritilmiş beyaz toz şeker, kavrulan una sıcak olarak ilave edilip karıştırılıyor. Bu uygulama, helvayı daha yumuşak ve pürüzsüz bir hâle getiriyor.
Erzurum Un Helvası yapım aşamaları
Erzurum Un Helvası’nın yapımında kullanılan malzemeler arasında 75 g Erzurum Tereyağı, 330 g buğday unu, 250 g beyaz toz şeker ve 100 g iri kıyılmış ceviz içi yer alıyor. İlk olarak bir tencerede eritilen Erzurum Tereyağı’nın üzerine un ekleniyor ve kısık ateşte, tencerenin dibinden iyice karıştırılarak yaklaşık 30 dakika kavruluyor. Tatlandırma işlemi, daha önce de bahsedilen iki yöntemle gerçekleştirilebiliyor. Kavrulan una sıcak olarak beyaz toz şeker ekleniyor ve şeker eriyene kadar karıştırılıyor. Alternatif olarak, 100 ml suda eritilmiş beyaz toz şeker, kavrulan una sıcak olarak ilave edilerek iyice karıştırılıyor.
