Yaz aylarının gelmesiyle birlikte okulların tatil olması, çocukların dijital cihazlara olan ilgisini artırmaktadır. Ancak, ekran başında geçirilen uzun sürelerin uyku düzeni, sosyal ilişkiler, fiziksel aktivite ve ruh sağlığı üzerinde olumsuz etkileri olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle, ailelerin ekran kullanımına ilişkin bilinçli ve dengeli bir yaklaşım benimsemeleri, çocukların sağlıklı gelişimi açısından büyük önem taşımaktadır.
EKRAN SÜRESİ YAŞA GÖRE SINIRLANDIRILMALI
Uzm. Dr. Nimtaj Abdullayeva, çocukların ekran başında geçirdikleri sürenin yaşlarına uygun olarak düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. ’18 aydan küçük çocukların ekranla teması yalnızca bir yetişkin eşliğinde yapılan görüntülü görüşmelerle sınırlı kalmalıdır. 18–24 ay aralığında, ebeveyn eşliğinde ve eğitici içeriklerle sınırlı ekran kullanımı mümkündür. 2–5 yaş grubundaki çocuklar için eğitici olmayan ekran süresi hafta içi 1 saati, hafta sonları ise 3 saati aşmamalıdır. 6 yaş ve üzerindeki çocuklar için ise ekran süresi aile ile birlikte planlanmalı ve çocuğun günlük yaşam alışkanlıklarına zarar vermeyecek şekilde sınırlandırılmalıdır.’
EBEVEYNLERİN TUTUMU BELİRLEYİCİ
Çocukların ekran kullanımı konusunda ebeveynlerin rol model olduğunu belirten Uzm. Dr. Nimtaj Abdullayeva, ‘Ebeveynlerin ekran alışkanlıklarının, çocukların dijital teknolojiyle ilişkisini doğrudan etkilediğini’ ifade etti. Aile yemeklerinde, yürüyüşlerde veya sohbet esnasında ekran kullanımına ara vermenin, çocuklara ekran dışı etkileşimlerin önemini öğretme fırsatı sunduğunu kaydetti.
SAĞLIKLI EKRAN KULLANIMI İÇİN AİLELERE ÖNERİLER
Uzm. Dr. Nimtaj Abdullayeva, çocukların dijital dünyayla sağlıklı bir ilişki kurabilmesi için ailelere şu tavsiyelerde bulundu:
Ekranları çocukları susturmak ya da oyalamak amacıyla kullanmayın.
Uyku saatinden en az 30 dakika önce tüm dijital cihazları kapatın.
Cihazları yatak odasına sokmayın ve ailecek ortak alanlarda şarj edin.
Bildirimlere hemen yanıt vermek yerine çocuğunuzla olan iletişimi önceliklendirin.
Spor, sanat, doğa gezileri ve kitap okuma gibi ekran dışı aktivitelerle boş zamanı değerlendirin.
DİJİTAL TEKNOLOJİYİ OLUMLU ŞEKİLDE KULLANIN
Ekran süresinin tamamen yasaklanması yerine, birlikte geçirilen kaliteli zamanın teşvik edilmesinin daha sağlıklı bir yaklaşım olduğunu belirten Dr. Abdullayeva, ‘Birlikte çizim yapmak, dijital platformlarda müzik listesi hazırlamak ya da görüntülü aile görüşmeleri yapmak, ekran süresini üretken ve sosyal bir deneyime dönüştürebilir. Bu sayede çocuk, ekran başında yalnızca pasif bir tüketici olmaktan çıkacaktır’ dedi.
EKRAN SÜRESİYLE İLGİLİ SINIRLAR AÇIK VE TUTARLI OLMALI
Çocukların ekran süresinin düzenlenmesi için sınırların baştan net bir şekilde belirlenmesi gerektiğini ifade eden Dr. Abdullayeva, ‘Çocuğa aşırı ekran kullanımının etkileri anlatılmalı ve süreci birlikte planlamasına olanak tanınmalıdır. Bu yaklaşım, çocuğun dijital dünyada sağlıklı ve sorumlu bireyler olarak yer almasına yardımcı olacaktır’ şeklinde konuştu.
