CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, tarımsal faaliyetlerin sürdürüldüğü bazı bölgelerde hasat yapıldığını, diğerlerinde ise ekim döneminin yaşandığını ifade ederek, bu süreçte traktör, biçerdöver ve diğer mazotla çalışan makinelerin maliyetlerinin son zamlarla birlikte önemli ölçüde arttığını vurguladı. Gürer, akaryakıt zamlarının yarattığı sorunlara dair şu ifadelerde bulundu:
“Artan maliyetler, çiftçilerin finansal durumunu doğrudan etkiliyor. Yükselen girdi maliyetleri ve devletin düşük alım fiyatları, çiftçileri ciddi bir krizle karşı karşıya bırakıyor. Yetersiz sabit destekler, çiftçiye sağlanan yardımların etkisiz olduğunu gözler önüne seriyor. Borçlanan çiftçiler, borçlarını ödeyemez hale geliyor. Vatandaşlar, raflarda ürün bulunsa da, gelirleriyle etiket fiyatlarını karşılaştırdıklarında ürünleri almayı tercih edemiyor. Bu durum, dolaylı bir kıtlık yaratıyor. Çiftçiler, borçlarını ödeyememe tehlikesi ile yüzleşiyor. Emekliler ve asgari ücretliler için gıdaya ulaşım giderek zorlaşıyor.
“AKARYAKIT FİYATLARINDAKİ ARTIŞ, TARIMSAL ÜRETİMİ SARSIYOR”
Kuraklık ve zirai don gibi doğal afetlerin ardından akaryakıt fiyatlarındaki artış, tarımsal üretim ve ticareti olumsuz etkiliyor. İklim değişikliğinin neden olduğu sel, don, kuraklık ve aşırı sıcaklık gibi kötü hava koşulları, tarımsal üretimi ve gıda güvenliğini tehdit ediyor. AKP iktidarları, 22 yıl boyunca tarımda planlamayı göz ardı etti. Geç de olsa başlanan bazı çalışmalar var. Ancak, üretim öncesi ve sonrası planlamanın önemsenmesi, mevcut sorunların çözümünde kritik bir rol oynamalıdır.
“DONDAN SONRA KURAKLIK, REKOLTE KAYBINA YOL AÇAR”
Yılbaşında Çukurova’da ve Nisan ayında 65 ilde meydana gelen zirai don, ciddi hasarlara neden oldu. Rekolte kaybı oldukça fazla. Zirai don zararlarını telafi etmeyi bekleyen çiftçiler, Cumhurbaşkanı’nın yapacağı açıklamayı merakla bekliyor. Çiftçiler, ÇKS kaydı olsun olmasın, tüm tarım sektörü zararlarının bir an önce karşılanmasını talep ediyor. Çiftçilerin borçları bulunuyor ve birçok ağaçta ürün yok. Gelecek yıl ağaçların bakımı için desteklerin acilen verilmesi ve zararların hızla karşılanması gerekiyor. TARSİM’in sınırlı ödemeleri, kuraklık etkisinin yaygınlaşmasıyla birleşince, dondan sonra yaşanan kuraklık rekolte kaybına neden olacaktır. Bu durum, fiyatlara olumsuz bir etki yapacaktır. Akaryakıt zamları ise çiftçiyi daha büyük bir ekonomik krize sürüklüyor.
“DAR GELİRLİ VATANDAŞLAR, ETİKET FİYATLARINI OKUYUP GEÇİYOR”
Zirai don nedeniyle düşen rekolte ile akaryakıt zamlarının artırdığı nakliye masrafları, ürün fiyatlarının yükselmesine yol açıyor. Dar gelirli vatandaşlar, etiket fiyatlarını okuyup geçiyor. Ülkede yaşanan derin yoksulluk, hayat pahalılığı ile birleşerek dolaylı bir kıtlık yaratıyor. Zirai don nedeniyle artan yaz meyvelerinin fiyatlarına kuraklık ve nakliye zamları eklenince, sabit gelirli vatandaşların gıdaya erişimi daha da güçleşiyor.
Tarımda mevcut yapısal sorunlara iklim krizinin etkileri de ekleniyor. Zirai don ve kuraklık sonrası rekolte kaybının yanı sıra akaryakıt ve nakliye zamları, vatandaşların mağduriyetini artıracak. Marketlerdeki ürün fiyatlarının akaryakıt zamlarından nasıl etkilendiği ise kısa sürede gözlemlenmeye başlanacaktır.
