DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş Sendikası Araştırma Merkezi (BİSAM), mayıs ayına ait açlık ve yoksulluk sınırı raporunu yayımladı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından derlenen madde fiyatları, İstanbul Halk Ekmek ve zincir market verileri ile bir araya getirilerek yapılan hesaplamalar sonucunda, dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenebilmesi için aylık en az 23.615 TL gıda harcaması yapması gerektiği belirlendi. Bu tutar, yalnızca gıda harcaması için gerekli olan en düşük miktarı ifade ediyor.
Yoksulluk sınırı ise eğitim, sağlık, barınma ve ulaşım gibi temel ihtiyaçların eklenmesiyle 81.686 TL’ye ulaştı. Tek başına yaşayan bir birey için yoksulluk sınırı ise 37.912 TL olarak saptandı.
BESLENME MALİYETİ HER BİREY İÇİN FARKLI
Rapor, her aile üyesinin beslenme ihtiyacına göre farklı maliyetler ortaya koymakta. Sağlıklı bir beslenme için gerekli aylık harcama, yetişkin bir erkek için 6.597 TL, yetişkin bir kadın için 6.254 TL, 15-18 yaş arası bir genç için 6.610 TL, 4-6 yaş arasındaki bir çocuk içinse 4.155 TL olarak hesaplandı.
SEBZE-MEYVE VE SÜT ÜRÜNLERİ ÖNE ÇIKIYOR
Günlük harcamalarda en yüksek maliyet grubu, 211,71 TL ile meyve ve sebzeler olurken, bunu 210,71 TL ile süt ve süt ürünleri izledi. Et, tavuk ve balık grubu için günlük harcama 161,64 TL, ekmek içinse 71,43 TL olarak belirlendi. Katı ve sıvı yağlar 40,69 TL, yumurta 15,22 TL ve tatlandırıcı ürünler ise 19,29 TL ile toplam harcama sepetinde yer aldı.
EN BÜYÜK PAY ET, YUMURTA VE KURUBAKLAGİL GRUBUNDA
Toplam gıda harcamalarında en büyük payı yüzde 27,3 ile et, yumurta ve kurubaklagil grubu aldı. Süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 26,77, meyve-sebzenin payı ise yüzde 26,9 olarak hesaplandı. Ekmek, makarna ve benzeri ürünlerin toplam içindeki payı yüzde 11,38 olurken, diğer gıda harcamaları yüzde 7,62 oranında yer kapladı.
ASGARİ ÜCRETLİLERİN SORUNU KRİTİK
TÜİK verilerine göre Türkiye’de istihdam edilen kişi sayısı 32 milyon 314 bin olarak kaydedilirken, yalnızca özel sektörde asgari ücret veya asgari ücret ile açlık sınırı arasında maaş alan kişi sayısı 17 milyon 433 bin olarak belirlendi.
Bu veriler, ülkedeki istihdamın yaklaşık yüzde 54’ünün asgari ücretle çalıştığını göstermektedir.
2024 yılı itibarıyla Türkiye nüfusunun 85 milyon 664 bin 944 kişi olduğu, çalışan nüfus ile birlikte çalışmayan aile bireyleri ve akrabalar da eklendiğinde açlık sınırının ciddi boyutlara ulaştığı görülüyor.
2025 yılı için belirlenen 22.104 TL’lik asgari ücretin, milli gelirdeki artışa rağmen açlık sınırının altında kalması ve yoksulluk sınırının neredeyse dört katı olması, gelir dağılımındaki adaletsizliğin giderek derinleştiğini ortaya koyuyor.
