Toplumda Yaygın Olarak Görülen Kemik Hastalığı: Osteoporoz
Halk arasında kemik erimesi olarak bilinen osteoporoz, kemik kütlesinde azalma ve iç yapısında bozulma sonucunda kemiklerin kırılgan hale gelmesi ve kırık gelişme riskinin artması olarak tanımlanmaktadır.
Bayındır Kavaklıdere Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mahmut Nafiz Akman, bu hastalığın seyrine dair önemli bilgiler paylaşıyor. Prof. Dr. Akman, kemik erimesinin en sık ve erken karşılaşılan belirtisinin sırt bölgesinde ortaya çıkan belirgin kemik ağrısı olduğunu vurgularken, bazı hastalarda ise hiç belirti vermeden ilerleyebildiğini belirtiyor.
Kimler Risk Altında?
Prof. Dr. Mahmut Nafiz Akman, osteoporozun temel nedenlerinin kemik yapımı ile yıkımı arasındaki dengenin bozulması ve bireyin erişkin yaşta sahip olduğu zirve kemik kütlesinin düşük olması olduğunu ifade ediyor. Risk grupları şu şekilde sıralanıyor:
- İleri yaştaki erkekler
- Genetik yatkınlık
- Yetersiz D vitamini ve kalsiyum alımı
- Aşırı alkol, sigara ve kafein tüketimi
- Hareketsiz yaşam ve güneş ışığına az maruz kalma
- Kortizon gibi bazı ilaçların uzun süreli kullanımı
- Bazı endokrinolojik bozukluklar, bağırsak emilim bozuklukları, romatizmal hastalıklar, kronik böbrek ve karaciğer hastalıkları
Belirtiler ve İlerleyiş
Prof. Dr. Nafiz Akman, osteoporozun sıklıkla sinsi bir şekilde ilerlediğini belirtirken, sırt bölgesindeki yaygın kemik ağrısının en erken ve sık karşılaşılan şikayet olduğunu vurguluyor. Hastalığın ilerlemesiyle birlikte boyda kısalma ve sırtın yuvarlaklaşması (kamburluk) artış göstermektedir. Kırık geliştiğinde ise ani ve şiddetli ağrılar ortaya çıkabiliyor. En sık olarak omurlarda çökme tarzında kırıklar görülse de, el bileği ve kalça kırıkları da sıkça rastlanan durumlar arasında yer alıyor.
Erken Tanı ve Tedavi
Prof. Dr. Akman, menopoz sonrası kadınların ve 65 yaş üzerindeki erkeklerin düzenli olarak kemik mineral yoğunluğu ölçümü yaptırmaları gerektiğini vurguluyor. Bu ölçüm, kemik kütlesindeki azalmayı hızlı bir şekilde tespit etmeyi sağlıyor.
Osteoporoz tedavisinde korse, ağrı kesiciler, cerrahi yöntemler, ilaç tedavileri ve son yıllarda çöken omur içine çimento enjeksiyonu gibi çeşitli yöntemler kullanılmaktadır.
Korunma Yolları
Prof. Dr. Akman, erken teşhis, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve uygun tedavi yöntemleriyle kırıkların ve yaşam kalitesindeki düşüşün önlenebileceğini vurguluyor. Kemik erimesinden korunmak için alınması gereken önlemler ise şunlardır:
- Kalsiyum ve D vitamini yönünden zengin beslenmek.
- Düzenli egzersiz yapmak ve postürü korumaya yönelik çalışmalar yapmak.
- Her gün 20–40 dakika tempolu yürüyüş yapmak.
- Denge bozukluğu olanlara özel tedavi sağlamak.
- Evde kaymaya veya düşmeye sebep olabilecek objeleri kaldırmak ve aydınlatmaya dikkat etmek.
