Çiftçinin Sigorta Kalkanı TARSİM’de Verim Tartışması
Tarımda risk, çiftçinin en büyük düşmanı. Kuraklık, dolu, sel, don ya da hastalık… Bir yılın emeğini birkaç dakikada yok edebiliyor. İşte tam da bu noktada devreye TARSİM (Tarım Sigortaları Havuzu) giriyor. Türkiye’de üreticinin karşılaşabileceği doğal afetlere ve zararlara karşı oluşturulan bu sistem, çiftçilerin “yegâne koruma kalkanı” olarak görülüyor.
Ancak, uygulamada zaman zaman ciddi tartışmalar da yaşanıyor. Sigorta sisteminin esası, ürünün ortalama verimini belirlemek üzerine kuruluyor. Bu verim, poliçe primlerinin hesaplanmasında ve hasar sonrası tazminatın belirlenmesinde temel kriter. Sorun ise tam da burada başlıyor.
“Bir Ton Çıkan Ürünü Dört Ton Yazdılar”
Yazıhan Karaca Köyü’ndeki tarlasında arpa eken emekli İngilizce öğretmeni Hasan Özcan, tarlasının verim değerinin gerçeğin çok üzerinde yazıldığını belirterek yaşadığı mağduriyeti dile getirdi:
“Benim tarlam yıllardır aynı verimi verir. En fazla bir, bir seksen bir ton alıyoruz. Fethiye’den gelen eksper hanımefendi rapora 3,25 yazmış. Bu durumda sigorta primim inanılmaz yüksek çıkıyor. Ödeyecek gücüm yok. Çiftçiyi koruması gereken sistem, bu uygulamayla tam tersine zorluk çıkarıyor.”
Çiftçi Kalkanı Ama Sahada Aksaklık Var
TARSİM’in amacı çiftçiyi doğal afetlere karşı güvence altına almak. Bununla birlikte, sahada belirlenen “standart verim tabloları” ile çiftçinin gerçek üretimi arasındaki fark, zaman zaman üreticiyi zor durumda bırakıyor. Çiftçiler, sistemin korunması gerektiğini ama uygulamada daha gerçekçi ölçütlere ihtiyaç duyulduğunu ifade ediyor.
Uzmanlar da sigortacılığın mantığının “birlikte riski paylaşmak” olduğunu hatırlatarak, TARSİM’in Türkiye tarımı için vazgeçilmez olduğunu vurguluyor. Ancak verim tespitlerinin bölgesel ortalamalardan çok sahadaki gerçeklere dayanması gerektiğini belirtiyorlar.
Sistemi Korumak, Aksaklığı Gidermek
Çiftçiler için TARSİM, doğal afetler karşısında en önemli güvence. Ancak uygulamada yaşanan aksaklıklar, sistemin amacını gölgeliyor. Çiftçiler, sigortanın kendilerini koruyan bir kalkan olarak kalmasını, bunun için de verim hesaplamalarının gerçeğe daha uygun hale getirilmesini talep ediyor.
3.25 yazilan 1.82 .. 2.25 yazdiklari 1.82 verim verdi