Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in “yakında cari fazlayı konuşacağız” ifadesine rağmen, Merkez Bankası’nın nisan ayı ödemeler dengesi verileri, ekonomik durumu tehdit eden ciddi riskleri gözler önüne serdi. Yılın ilk dört ayında cari açık, Orta Vadeli Program’da 2025 sonu için belirlenen hedefin üçte ikisine ulaşarak 20,3 milyar dolara yükseldi. Bu durum, yıl sonu hedefinden sapmanın sinyallerini veriyor.
SİYASAL GERİLİMİN EKONOMİYE ETKİLERİ DERİNLEŞİYOR
Mart ayında gerçekleştirilen operasyonların ekonomik yansımaları, ödemeler dengesi verilerinde belirgin şekilde ortaya çıkmaya başladı. Nisan ayında rezerv kaybı hız kazandı ve yabancı yatırımcı çıkışı rekor seviyelere ulaştı. Mart ayında başlayan yerli sermaye çıkışı, nisanda artarak devam etti ve toplam sermaye kaçışı 7,9 milyar dolara ulaştı. Bu dönemde yabancı portföy yatırımcıları da 10,9 milyar dolarlık çıkış gerçekleştirerek dikkat çekti.
REZERVLERDE TARİHİ DÜŞÜŞ YAŞANIYOR
Merkez Bankası rezervlerinde yalnızca bir ayda 24 milyar 988 milyon dolarlık bir azalma meydana gelirken, iki ayda toplam kayıp 40 milyar dolara erişti. Bu durum, son 34 yılın en büyük kesintisiz rezerv kayıplarından biri olarak kaydedildi. Döviz rezervlerini korumaya yönelik önlemler arasında zorunlu karşılık oranlarının artırılması ve ihracatçıların döviz gelirlerinin yüzde 35’ine el konulması gibi adımlar yer aldı. Ancak bu tedbirlerin etkisinin sınırlı kaldığı gözlemlendi.
ENERJİ FİYATLARINDAKİ YÜKSELİŞ HEDEFLERİ TEHDİT EDİYOR
İsrail ve İran arasındaki gerilim, enerji fiyatlarının artmasına neden oluyor. Petrol fiyatlarındaki yükseliş, doğalgaz ve elektrik zamlarını da beraberinde getiriyor. Enerji ithalatına bağlı ödemeler dengesi üzerindeki baskı giderek artarken, enerji ve altın dışı kalemlerde 1,9 milyar dolarlık cari açık kaydedilmesi dikkat çekiyor. Bu rakam, son beş yılın en yüksek seviyelerinden birini temsil ediyor.
ENFLASYON BASKISI YENİDEN ARTIŞ GÖSTEREBİLİR
Petrol fiyatlarındaki artış ve doğalgaz ithalatındaki maliyet yükselişi, önümüzdeki dönemde akaryakıt ve doğalgaz zamlarını kaçınılmaz hale getiriyor. Bu durum, enflasyonla mücadeleyi zorlaştıracak ve tüketici fiyatlarında yeni bir artış dalgası yaratma potansiyeli taşıyor. Enerji maliyetlerindeki yükseliş, cari açık hedefleri ile enflasyon beklentilerini de tehlikeye atıyor.
