Kurban Bayramı’na sayılı günler kaldı. Ancak yoksulluk sınırında yaşayan milyonlarca aile, bu bayramda da tatmin edici bir sevinç yaşayamayacak. Bayram sabahlarıyla özdeşleşen yeni kıyafetler, şık ayakkabılar ve gülen çocuk yüzleri, bu yıl yine birçok hane için hayal olmaya devam edecek. Derin Yoksulluk Ağı, bu durumdan etkilenen çocuklar için “Bir Kutu Bayram Mutluluğu” adını verdiği yeni bir bağış kampanyası başlattı.
TÜİK’in 2024 yılı verilerine göre, 15 yaş altındaki her 10 çocuktan biri, maddi yetersizlik nedeniyle yeni bir giysi alamıyor. Ancak sahada çalışan uzmanlar, durumun çok daha vahim olduğunu ifade ediyor. Derin Yoksulluk Ağı’nın yakın zamanda gerçekleştirdiği saha araştırmasına göre, her iki çocuktan biri yeterli iç çamaşırına erişemezken, dört çocuktan üçü ayakkabısız kalıyor. Giyim yoksulluğu yalnızca fiziksel bir eksiklik yaratmakla kalmıyor, aynı zamanda çocukların sosyal hayata katılımını da engelliyor.
Artan enflasyon sebebiyle bir çocuğu bayramda giydirmek, giderek daha fazla bir lüks haline geliyor. Alt gelir grubuna yönelik bir mağazada kız çocuk elbisesinin fiyatı 750 ila 1200 lira arasında değişirken, erkek çocuk pantolonu 800 lira, gömlek 600 lira, ayakkabı ise 1000 liraya kadar çıkıyor. Asgari ücretin 22 bin 104 lira olduğu bir ortamda, iki çocuğa bayramlık almak 4 bin lirayı geçiyor. Bu miktar, geçim mücadelesi veren aileler için aylık mutfak giderlerinden feragat etmek anlamına geliyor.
‘GİYSİ DEĞİL HAK MESELESİ’
Derin Yoksulluk Ağı Kurucusu Hacer Foggo, yoksulluğun karmaşık bir kriz olduğunu belirtiyor: “TÜİK verilerine göre 7 milyondan fazla çocuğun yoksulluk ve sosyal dışlanma riski altında olduğu belirtiliyor. Ancak sahadaki gerçeklik bunun çok ötesinde. Spor ayakkabısı bulunmadığı için beden eğitimi dersine katılamayan, okul gezisine gidemediği için evde ağlayan, tek pantolonunu gece yıkayıp sabah kurutmaya çalışan çocukların hikâyelerini duyuyoruz. Bu bir yoksulluk değil, bir hak ihlali.”
Foggo, bayram sabahlarının çocuklar için sadece giyinmek değil, aynı zamanda “dışlanmadıkları” bir gün olması gerektiğini hatırlatıyor: “Kıyafet sadece bir kumaş değil, sosyal hayata katılmanın anahtarıdır. Bayram sabahı komşu çocukların güzel giysilerine bakan ve ‘Ben neden giyemedim?’ diye düşünen bir çocuğun iç sesi, bu ülkenin vicdanına hitap etmelidir.”
BİR KUTU BAYRAM SEVİNCİ
Çocukların temel giyim ihtiyaçlarını karşılamayı hedefleyen kampanyayı Derin Yoksulluk Ağı’ndan İrem Günşen şu sözlerle açıkladı: “Sayılara bakıyoruz ama her sayı, bir çocuğu temsil ediyor. Birçoğunun sabah ‘Ne giyeceğim?’ diye uyanmak zorunda kaldığını biliyoruz. Bayram öncesinde 5 bin liralık kıyafet çekleriyle çocuklara yalnızca bir gün değil, bir umut sunmak istiyoruz.”
FİYATLARI EL YAKIYOR
Kurban Bayramı’nın (6-9 Haziran) yaklaşmasıyla birlikte Türkiye genelinde kurban pazarları hareketlenmiş olsa da satışlar beklenenin altında kalıyor. Ekonomik krizin derinleşmesi ve alım gücünün düşmesi, birçok ailenin kurban kesmesini imkânsız hale getiriyor. Küçükbaş kurbanlık fiyatları 8-25 bin TL arasında değişirken, büyükbaş kurbanlıkların fiyatı 90 bin TL’den başlayıp 250 bin TL’ye kadar yükselebiliyor. Bu fiyatlar, asgari ücretle geçinmeye çalışan ailelerin bütçesini aşan bir yük oluşturuyor.
